17.05.2007 RADİKAL
 BİLİMİ TÜRKLER
‘AYDINLATTI’
Dünyanın
gelmiş geçmiş en önemli icatlarından ampülü Edison buldu, ona alternatif
nanoteknoloji ürünü ışık kaynağıysa Türk araştırmacıların elinden çıktı.
Bilkent Üniversitesi’nden araştırmacılar, geliştirdikleri ayarlanabilir beyaz
ışık teknolojisiyle, klasik ampulleri değişime uğrattı.
Bilkent Üniversitesi Fizik Bölümü ve Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü
öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Hilmi Volkan Demir’le öğrencileri Sedat Nizamoğlu,
Tuncay Özel ve Emre Sarı’nın nanoteknolojiyle üretilen nanokristalli ‘LED’leri
(Işık yayan Diyot-Light Emitting Diode), ısıyı ışığa dönüştüren normal
ampulün aksine, elektrik enerjisini direkt ışığa çeviriyor. Yüzde 90 oranında
enerji tasarrufu sağlayan LED bazlı ışık kaynakları küresel ısınma sorununa
alternatif çözüm getirmeye aday. LED tabanlı ışık kaynaklarının ömrü 23 yıl
sürecek ve otomobillerin aydınlatma sistemlerinde köklü değişikliklere gidilecek.
Çalışma dünyanın prestijli bilimsel yayın organlarından ‘Nanotechnology’
dergisinin 14 Şubat 2007 baskısında da kapak konusu oldu.
ÖMÜR BOYU EN FAZLA DÖRT KEZ YENİLENECEK
Radikal’e yaptığı açıklamada, 2004’te başladıkları çalışmanın
sürdüğünü söyleyen Demir, TÜBİTAK ve AB’den destek alan projeyi şöyle
anlattı: “Farklı nanokristalleri farklı kombinasyonlarda kullanarak, farklı beyaz
ışıklar elde ettik. Bilimsel olarak bu tür bir beyaz ışık kontrolü önemli. Çok
uzun yıllar kullanılabilen LED’ler evimizdeki ampul ve floresanların yerine geçecek.
LED’ler elektrik enerjisini 1’e 10 oranında az kullanıyor. Ampulün
dayanıksızlığını ne sıklıkta değiştirdiğimizi düşünerek anlayabiliriz. Bir
LED’i günde 12 saatten 23 yıl kullanabilmemiz mümkün. Bu da insanın, ömründe
sadece dört defa ışık kaynağını yenileyeceği anlamına geliyor.”
Demir, LED bazlı ışık kaynaklarının önemi hakkındaysa şunları söyledi: “Şu
an dünyada enerjinin yüzde 20’si aydınlatmada kullanılıyor. LED bazlı ışık
kaynağıyla bu miktarı yüzde 50 azaltmak mümkün. Dünyada yaklaşık 2 milyar insansa
elektriğe ulaşamıyor, evlerinde bile güvensiz, sağlıksız, ışık kalitesi çok
düşük gaz bazlı aydınlatma sistemlerini kullanıyor. Elektrik gereksinimi çok az
olan LED bazlı beyaz ışık kullanımıyla bu sorunlar azalabilir.”
LED bazlı beyaz ışık kaynaklarıyla küresel ısınmaya yol açan karbon emisyonunun
300 milyon ton azaltılabileceğini söyleyen Demir, beş yıl içinde otomobil
farlarının da LED bazlı ışık kaynaklarına yönelmesini beklediklerini söylüyor.
|
