11 Temmuz 2005, Hürriyet

Öğrencilerden Sanal Borsa

Bilkent Üniversitesi’nde verilen ‘Yaratıcılığa Dayalı Ürün Tasarımı’ dersini alan öğrenciler, bir araya gelerek şirket kuruyor, yaratıcı ürünler geliştirip sanal borsaya açılıyor. Bununla da kalmayıp kapı kapı dolaşıp ürünlerini pazarlıyorlar. Türkiye’de bir ilk olan dersin benzerleri sadece MIT ve Standford gibi dünyanın saygın üniversitelerinde okutuluyor.

REYHAN, şimdiye kadar öğrenciler tarafından toplam 27 şirket kurulduğuna dikkat çekerek,bu şirketlerin bazılarının çok yaratıcı ürünler tasarladıklarını,bunların arasında tüpgazın içindeki gazı ölçen bilgisayarlı ev tartı aleti , reklam alan veya ürün fiyatını hesaplayan süpermarket arabası veya kamerayla otoparktaki boş yerleri tesbit eden sistemler olduğunu kaydediyor.Öğrencilerin tasarladığı bazı ürünlerinse eş zamanlı olarak veya daha sonra gerçek hayatta da tasarladığını ifade eden Reyhan, bunların arasında ‘Biletix’ ve ‘Ürün barkodunu okuyan alışveriş arabası’ olduğuna dikkati çekiyor.

Bilkent Üniversitesi öğrencileri, dördüncü sınıfta aldıkları bir dersle şirket kurup,borsaya açılıyor, yaratıcı ürünler geliştirip, kapı kapı bu ürünleri pazarlıyorlar.

Bilkent Üniversitesi’nde beş yıldır okuyan ‘İnovasyona Dayalı Ürün Tasarımı ve Geliştirmesi’ (İDÜTG) dersini alan çeşitli bölümlerden öğrenciler, bir araya gelerek sanal şirketler kuruyor, tüpgaz tartısından reklamlı alışveriş arabasına yeni ürünler tasarlayıp, sanal borsaya açılıyor, bununla da kalmayıp kapı kapı gezerek ürünleri pazarlamaya çalışıyor.

Dersin koordinatörlerinden Bilkent Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Tarık Reyhan, öğrencilerin yeni buluşların ve kıymetli düşüncelerin önem kazandığı 2000’li yılların iş dünyasına adapte olabilmeleri için böyle bir derse ihtiyaç duyduklarını belirterek, şöyle konuşuyor:
‘2000’lerden itibaren , hantallaşan ve giderek ağırlaşan büyük şirketlerin yanında yeni kurulmuş küçük teknoloji şirketlerine ilgi arttı.Bu şirketlerin işleyişini öğrencilere öğretmek ve iş dünyasında başarılı olmalarını sağlamak için böyle bir ders vermeye başladık.İDTÜTG dersini alan öğrencilerden sanal şirketler kurmalarını, yenilikçi ürün projeleri geliştirmelerini, gerçek şirketlerde olduğu gibi bu ürünleri pazarlamalarını istiyoruz, daha sonra da sanal borsada öğrencilerin kurduğu şirketlerin hisseleri satılıyor.’

STANDFORD VE MIT’DE VAR

Reyhan, yaratıcı proje derslerinin 1990’ların ikinci yarısından ,itibaren Standford ve MIT (Massacusettes Institute of Technology) gibi dünyanın önde gelen üniversitelerinde okutulmaya başladığına dikkati çekerek, Bilkent’te ise dersin bunlardan ayrılan bir özelliği olduğunu belirtiyor:
‘Dünyada bu dersler ya bölüm içinde sınırlı kalmıştır, ya da en fazla üç bölümü ilgilendirecek şekilde tasarlanmıştır.Hepsinde de sadece teknolojik bölümlerin öğrencilerinin yaratıcılığa dayalı ürünler geliştirilmesi hedeflenmiştir.Bilkent’te ise dersin bölüm ve fakülte sınırlarını aşarak, işletme , ekonomi , grafik tasarım ve mühendislik gibi farklı alanlardan öğrencileri bir araya getirmesi hedeflendi .’

Her şirketin ortalama 4-7 kişiden oluştuğunu ve görev dağılımını kendilerinin yaptığını kaydeden Reyhan, ‘Öğrenciler, şirket yapısı içinde Genel Müdür (CEO) ,Finans Yöneticisi, Tasarımcı, Pazarlama Yöneticisi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Yöneticisi gibi görevler alıyorlar’ diyor.

SENETLERDEKİ ARTIŞ NOKTA YANSITIYOR

Reyhan, dersin en ilginç ve heyecan verici unsurunun ise sanal borsa olduğuna dikkati çekiyor.İkinci dönem başında öğrencilerin kurdukları şirketlerin hisselerinin alınıp satıldığı bir sanal borsa kurulduğunu belirten Reyhan, borsada oynayan kişilerin ise çeşitli bölümlerden öğretim üyelerinin olduğunu aktarıyor.Borsanın açılışında her oyuncuya borsa şirketlerine yatırmak üzere sabit sermaye verildiğini kaydeden Reyhan, öğrenci şirketlerinin ise dönem boyunca borsa oyuncularına internet yoluyla yeni ürün ve hamlelerini sürekli tanıttıklarını anlatıyor.