09.08.2002, Radikal
ELEŞTİRMEN
YETİŞTİREN OKUL
'Edebiyat eleştirmeni
yetişmiyor' diyenlere Bilkent Üniversitesi umut veriyor. 2001 yılı içinde Türk
Edebiyatı Bölümü öğrencileri, saygın dergilerde 68 yazı yayımladı.
Türk Edebiyatı'nda klasikleşmiş tartışma konuları vardır. Bunlardan en çok
üzerinde konuşulanlardan ikisi de 'eleştirmen yokluğu ya da azlığı' ve edebiyat
fakültelerinden edebiyatçı yetişmemesidir. Aslında bu iki tartışma konusu bir
yanıyla da birbirine bağlantılıdır. Edebiyat fakülteleri edebiyatçı
yetiştirirseler, yani amaçlarına uygun mezunlar verseler, eleştirmen sayısı da
artacaktır.
Edebiyat fakültelerimiz binlerce mezun vermiştir ama; edebiyat fakültesi mezunu
edebiyatçı parmakla sayılacak kadar azdır. Öğrenciler bir yana, öğretim
üyelerinin de dergilerde çok az çalışmasına rastlarız.
Mesele Bakış Açısında
Bu verimsizliğin temel nedeni kuşkusuz fakültelerin bakış açısıdır.
Fakülteler edebi üretimi, edebiyat eleştirisini akademik bir çalışma olarak
görmüyorlar. Esas amaçları Türk Edebiyatına katkıda bulunmak olmasına rağmen,
mensuplarını edebi çalışmalara özendirmiyorlar. Bu üretimsizliğin nedeni olarak
edebiyat fakültelerinin öne süreceği birçok gerekçe vardır. Ama çözüm yolları
düşünülemez, önerilmez.
Edebiyat Fakltelerinin bilinen ürün kuraklığını kırmaya, tersine çevirmeye
çalışan girişimler ise yok denecek kadar azdır. Birkaç yıldır bu çabalara bir
yenisi eklendi. Ankara Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü hem öğretim
üyeleriyle hem de öğrencilerinin çalışmalarıyla özellikle dikkati çekiyor. Talat
Sait Halman yönetiminde, Hilmi Yavuz, Ahmet Özer, Orhan Tekelioğlu gibi edebiyat
kökenli öğretim üyeleriyle Türkiye'de bir ilke kalıcı imza atıyorlar.
Öğrenciler, çağdaş Türk Edebiyatını yakından izleyip, onun üzerinde
çalışmalar yapmakla kalmıyor, edebiyat eleştirileri de yazıyorlar.
Birkaç yıldır sürdürülen bu çalışmaları doğrusu önceleri bir heves olarak
değerlendirmiştim. Ama geçen yıllar bu hevesi geçici değil, kalıcı kıldı.
Bilkent öğrencileri bu yıl üçüncüsü gerçekleştirilen "Genç Eleştirmenler
Sempozyumu"nda 17 bildiri sunmuşlar ve İhsan Oktay Anar, Bilge Karasu, Sulhi
Dölek, Cemil Kavukçu, Mario Levi, Hasan Ali Topbaş gibi romancılarımızın eserlerini
değerlendirmişler. İşin güzel yanı, öğrencilerin bu çabası sempozyumla da
sınırlı kalmıyor.Bu bildirilerin birçoğu çeşitli edebiyat dergilerinde
yayımlanıyor.
Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı öğrencilerinin araştırmaları ve eleştirileri
edebiyat dergilerinde yayımlanıyor. Kanat Dergisi'nde (Bahar 2002, sayı 9) yayımlanan
listeye göre, 2001 yılı içinde öğrenciler 68 yayınla dergilerde görünmüşler.
Birikim, E, Evrensel Kültür, Adam Öykü, Edebiyat ve Eleştiri, Hürriyet Gösteri,
Virgül, Varlık, Adam Sanat gibi Türk Edebiyatının en önemli dergilerinde bu
çalışmalar yayımlanmış…
|